Materialiseren van activiteiten die steeds immateriëler worden

De Belgisch-Franse vereniging van architectenbureaus Baukunst en Bruther won de wedstrijd die de MSI had georganiseerd

Er reageerden 51 Belgische en buitenlandse bureaus en internationale groepen op de oproep aan ontwerpers die de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting uitschreef in 2017. De vereniging van de bureaus Baukunst (Brussel) en Bruther (Parijs) kwam als winnaar uit de toekenningprocedure.

Gesprek met de architecten Adrien Verschuere (Baukunst), Alexandre Theriot en Stéphanie Bru (Bruther).

Is het niet paradoxaal om een toonaangevend gebouw te ontwerpen, het toekomstige visitekaartje van een mediawijk dat zelf plaats biedt aan een media-ecosysteem, terwijl deze sector steeds meer wordt gekenmerkt door de dematerialisering als gevolg van de technologische evoluties, zowel bij de productie als bij de consumptie van de inhoud?

A.V.: Inderdaad, dit project tracht, met de architecturale middelen waarover wij beschikken, een interpretatie te geven van de aanwezigheid van beeld en informatie, op een moment dat de media zich in een onafwendbare beweging van versnelling en interactie bevinden. Terwijl de mediadragers een proces van dematerialisering ondergaan, heeft het medialandschap er paradoxaal genoeg nood aan om zijn aanwezigheid in de stad te bevestigen en te laten zien. Het project is opgezet volgens die paradox: het materialiseren in de stedelijke ruimte van een inhoud die bestemd is om te verdwijnen.

Ons voorstel ondersteunt deze vraagstelling door gebruik te maken van de verschillende temporaliteiten die de vorming van de stad en de architectuur vereisen: enerzijds de relatief permanente stedelijke vorm en anderzijds de veelzijdige levensvormen. Het ontwerp zal een sprekende vertaling geven aan die wisselwerking, die de stedenbouwkundige zichtbaarheid zal bevestigen en het gebouw het beeld zal geven van een flexibel uitwisselingsplatform dat gaandeweg gebruikt kan worden door een zo groot mogelijke gemeenschap van gebruikers.

Frame moet rekening houden met een diverse groep van gebruikers, die elk hun specifieke behoeften hebben, maar ook met de uiterst snelle technologische evolutie van de media-, audiovisuele en communicatiesector.

A.V.: Het ontwerp is zo opgezet dat het openstaat voor behoeften die vandaag nog niet bekend zijn en waarvan we nu al kunnen vermoeden dat die veelzijdig en hybridisch zullen zijn. Het bestaat uit een opeenvolging van moduleerbare platforms, die grotendeels open zijn naar buiten toe en die geen enkele structurele beperking hebben. Daardoor zijn verschillende inrichtingen mogelijk en kunnen bepaalde ingrepen ook weer teruggedraaid worden. In combinatie met perifere plaatsing van de circulatie van personen en de technische distributie, biedt deze typologie zeer veel gebruiksmogelijkheden.

A.T en S.B.: Het gebouw zal een soort embleem zijn van een beweeglijke sector die contant in evolutie is, want het biedt een grote flexibiliteit en verzekert op deze manier de relevantie van de gebruikswijzen op lange termijn. We wilden een plek maken waar alle stromen samenkomen, waar ideeën en dromen, investeerders en bezoekers elkaar ontmoeten. Een locatie waar alle functies, alle uitwisselingen, alle kruisbestuivingen een plaats vinden, waar plaats is voor expressie, ontplooiing en vrijheid. In een stedelijke omgeving die volop in ontwikkeling is, creëert Frame een subtiele dialoog met zijn locatie en het zal uitgroeien tot een emblematische architecturale figuur in een creatieve wijk.

Hoe zal Frame opgaan in het gebied, op het kruispunt van een brede stadsboulevard, de thuishaven van de publieke omroepen VRT en RTBF, het toekomstige mediapark.brussels en een drukke invalsweg?

A.V.: Het ontwerp maakt gebruik van de uiteenlopende stedelijke omgeving om een gevarieerde aanwezigheid te bieden, afhankelijk van de oriëntatie, zoals de zichtbaarheid op de Reyerslaan, het zicht op het gebouw vanaf de snelweg of het perspectief vanuit de Kolonel Bourgstraat. In het zuiden signaleert het voorplein van het gebouw een van de belangrijkste voetgangerstoegangen tot het toekomstige mediapark.brussels, onder meer vanuit metrostation Diamant. Aan die kant zal de ontwikkeling en de architecturale vormgeving van de gevel een voorafspiegeling zijn van de nieuwe wijk op maat van de stad en, verder weg, van een van de belangrijkste toegangswegen van Brussel via de E40.

Is dit ontwerp van Frame de eerste keer dat jullie twee bureaus samenwerken?

A.T en S.B.: Nee, die ligt in het verlengde van andere grootschalige projecten, zoals het nieuwe gebouw voor de faculteit Natuurwetenschappen op de campus UNIL-EPFL in Lausanne in Zwitserland of de bouw van een studentenresidentie op de campus van Saclay in Palaiseau, in Frankrijk. Onze Frans-Belgische samenwerking steunt op onze gemeenschappelijke waarden en onze onbetwistbare complementariteit, waarbij de internationale dimensie een verrijking is. Volgens ons zullen het ontwerp en de bouw ‘in twee landen’ het Europese karakter van dit gebouw de facto versterken.